Bij een nieuwbouwwoning kopen is een taxatierapport meestal niet verplicht. De banken nemen dan genoegen met de koop/aanneemsom en een opgave van het meerwerk. Op basis van deze gegevens wordt een fictieve waarde bepaald, waarbij wel opgemerkt dat iedere bank zijn eigen berekening hanteert.

Voor een bestaande woning is een taxatierapport verplicht of er moet sprake zijn van een lage hypotheek in vergelijking met de waarde van de woning. U kunt hierbij denken aan iemand die een huis koopt van € 200.000 en slechts een hypotheek wil hebben van € 100.000.
In het taxatierapport staat de marktwaarde en executiewaarde van de woning. Deze laatste is gemiddeld 85% - 90% van de marktwaarde. Het betreft hier de waarde als de woning gedwongen verkocht moet worden. De taxateur houdt rekening met diverse factoren: