Verslaafd aan kopen op afbetaling
Betalingsproblemen door verslaving
Minister Hoekstra heeft zich weer eens verdiept in de koop op afbetaling bij webshops en postorderbedrijven. Er zijn teveel betalingsachterstanden en daar moeten de verkopende websites iets aan doen.
Koopverslaving gevoed door mogelijkheid van koop op afbetaling
Als achtergrond bij dat nieuws publiceerde NOS.nl het volgende artikel: Kopen op afbetaling: 'Het was het enige dat mij gelukkig maakte'. Een ervaringsverhaal van iemand die zichzelf diep in de schulden werkte door jarenlang van alles op afbetaling te kopen waar ze helemaal geen geld voor had. Een koopverslaving die gevoed werd door de mogelijkheid om overal maar op de pof spullen aan te schaffen. De pakketbezorger die aanbelt als enige lichtpuntje in een depressief bestaan - ook al weet je al bij voorbaat dat je het geld niet hebt en niet gaat krijgen.
Eigen verantwoordelijkheid...
Ik merk een soort van split in mijn gedachten bij dit onderwerp. Aan de ene kant is het natuurlijk altijd je eigen verantwoordelijkheid als je besluit iets te doen waardoor je in de problemen komt. Zéker als je dat van te voren al weet.
...of te gemakkelijk?
Aan de andere kant wordt het je wel véél te gemakkelijk gemaakt om op afbetaling te kopen. Niet iedereen is financieel bewust én emotioneel sterk. Het aanbieden van betalen in termijnen is wel een beetje de kat op het spek binden zeg maar.
Invloed van rente op betalingsproblemen (of andersom)
Je kunt natuurlijk zeggen: de rente is ook veel te hoog, geen wonder dat er zoveel betalingsproblemen zijn. Andersom redeneren kan ook: er zijn zoveel betalingsproblemen dat de rente wel hoog moet zijn - daar zit immers het risico dat er niet terugbetaald wordt in verwerkt.
Kip-ei- verhaal
Kip-ei, ei-kip... de rente blijft binnen het wettelijk maximum dus kun je er weinig van zeggen. Wederom: mensen kiezen er zelf voor om tegen die rente iets op afbetaling te kopen. En eerlijk gezegd denk ik dat het probleem ook niet in het rentepercentage zit.
Probleem meer in het gemak
Het probleem zit in mijn ogen veel eerder in het gemak. Wie een koopverslaving heeft of om een andere reden heel graag iets wil kopen waar hij (zij) geen geld voor heeft, kijkt helemaal niet naar de rente. Maakt niet uit. Het kan, dus je doet het. Als je de rente belangrijk vindt koop je sowieso niet op afbetaling. Bewust geld lenen voor een aankoop doe je dan wel via een persoonlijke lening, daarbij is de rente veel lager.
Check de rente van een persoonlijke lening
Drempels voor koop op afbetaling
Nu zijn er tegenwoordig wel al meer drempels voor zomaar iets op afbetaling kopen dan vroeger:
Bron: NOS.nl
Kortere looptijd - voorkomt dat betalingsproblemen?
Van de middelste - de kortere looptijd - vraag ik me af in hoeverre dat betalingsachterstanden terugdringt. Bij een kortere looptijd hoort immers een hoger maandbedrag, met daarmee een grotere kans dat je het maandbedrag niet kunt opbrengen. Algemeen gesteld ben ik absoluut voorstander van een korte looptijd bij een lening: hoe eerder je er vanaf bent, hoe beter. En hoe minder rente je in totaal betaalt, dus het maakt de totale kosten van je aankoop ook lager. Maar je moet dat maandbedrag natuurlijk wel kunnen betalen...
Controleren financiële situatie
Het controleren van de financiële situatie is een belangrijke drempel - misschien moet dat nog wat strenger? Meer bewijs dat je in staat bent om de maandtermijn van de koop op afbetaling werkelijk te betalen - dat zou vast en zeker zorgen voor minder betalingsproblemen.
Weergeven totale kosten lening
Het plan van de Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN) - waar de webwinkels die op krediet spullen verkopen bij horen - gaat nu aan de slag met het duidelijker weergeven van de totale kosten van een lening.
Onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) zou uitwijzen dat mensen andere keuzes maken als ze opvallender in beeld hebben wat het totaalbedrag van de lening is. Je weet wel, de maandtermijn x het aantal termijnen... waardoor de TV op afbetaling opeens een stuk duurder wordt dan de aankoopprijs.
Als je uit koopverslaving of depressie op de pof koopt...
Zou dat werkelijk helpen? Ik denk bij een deel van de mensen die op afbetaling kopen zeker wel. Dat zijn echter de mensen die wél financieel bewust kijken naar de aankoop die ze willen doen. Degenen die het uit koopverslaving of depressie doen zal dat waarschijnlijk worst wezen. Die kopen omdat het ze een goed gevoel geeft en dan maken die totale kosten natuurlijk niets uit.
Helpen om er vanaf te komen
Maar wat kan er gedaan worden om die mensen tegen te houden? Daar zit het toch echt in die controle lijkt me. Je kan wel willen, maar als je de lening niet krijgt - dan krijg je 'm niet. En daarnaast: helpen. Helpen om van die verslaving of die depressie af te komen. Dat ligt niet bij de webwinkels, niet bij de financiële dienstverlening in het algemeen en ook niet bij minister Hoekstra. Wel bij zorg- en hulpinstanties - maar dan moet je wel hulp vragen - en de mensen om je heen.
