Opdraaien voor de schuld van je ex?
De nare gevolgen van hoofdelijke aansprakelijkheid
De laatste tijd zie ik opeens veel artikelen over mensen - opvallend genoeg steeds vrouwen - die opdraaien voor de schuld van hun ex. Dat is natuurlijk helemáál niet leuk en regelmatig buiten de schuld van degene die ermee zit. Toch kan ik verbaasd zijn als iemand dan probeert om via het Klachteninstituut voor de Financiële Dienstverlening (KiFiD) van die schuld af te komen.
Uit elkaar met een restschuld
Ik kan me de verontwaardiging heus wel voorstellen. Je hebt met je partner een huis gekocht en na korte of langere tijd gaat het mis in de relatie. Er volgt een scheiding en het huis moet verkocht worden, want geen van beiden kan de maandlasten van de hypotheek zelfstandig dragen. Alleen... het huis staat dik onder water dus er blijft een restschuld over.
Hoofdelijk aansprakelijk
Dan denk je: eerlijk delen, allebei de helft van de schuld en klaar is Klara. Maar zo werkt het dus niet. Je hebt samen getekend voor hoofdelijke aansprakelijkheid. Voor wát? Ja, best een belangrijk gegeven als je een hypotheek afsluit: je bent hoofdelijk aansprakelijk. Dat betekent niets minder dan dat je allebei aansprakelijk gesteld kunt worden voor de héle schuld. Dus is er bij jouw ex niets te halen? Dan kan de bank voor de terugbetaling van de héle schuld bij jou aankloppen.
Zekerheid voor de bank
Dat voelt niet eerlijk en dat snap ik helemaal. Toch is dat waar je voor tekent op het moment dat je samen een hypotheek afsluit. De bank doet dat natuurlijk niet zomaar: met die hoofdelijke aansprakelijkheid is de kans dat ze hun geld niet terugkrijgen gewoon kleiner. En nee, dan tellen menselijke factoren niet. Hoe oneerlijk het ook voelt, de bank eist op waar ze volgens de overeenkomst recht op heeft.
Of voor de gemeente
Hoofdelijke aansprakelijkheid wordt overigens niet alleen ingezet door banken als zekerheid bij een hypotheek. In dit artikel gaat het over een BBZ-lening die werd aangegaan voor het klusbedrijf van manlief, waarbij zijn vriendin zich hoofdelijk aansprakelijk stelde. Relatie voorbij, bedrijf failliet - vrouw moet meebetalen aan het aflossen van de schuld aan de gemeente.
Serie artikelen Eigen schuld
Ik geloof dat ik al snap waarom ik zoveel van dat soort verhalen zie de laatste tijd. RTL Nieuws heeft deze maand een serie artikelen: 'Eigen schuld'. Niet zo zeer over schulden door hoofdelijke aansprakelijkheid, wel over ernstige schuldsituaties en hoe mensen die hebben opgelost.
Waarom steeds vrouwen?
Ook weer opvallend: tot nu toe alleen maar artikelen over vrouwen... zou het zo zijn dat die gemakkelijker openbaar praten over dit geldproblemen? Over schulden, schuldhulpverlening en schuldsanering? Of zou het zo zijn dat de vrouw veel vaker degene is die voor de gezamenlijke schuld met hun ex-partner opdraait? Dat het vaker de man is die zijn handen overal vanaf trekt en zijn ex voor de ellende laat opdraaien? Of gebeurt het net zo vaak bij mannen, maar hoor je die er veel minder over? Geen idee!
Aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid
Het draait allemaal om aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid. Dat is duidelijk niet hetzelfde: je kunt door die hoofdelijke aansprakelijkheid in je eentje opdraaien voor schulden waar je niet in je eentje verantwoordelijk voor bent. En terwijl de ene partner wegrent voor de verantwoordelijkheid blijkt de ander dan wel verantwoordelijkheid te nemen.
Onderlinge afspraken betekenen niets voor de bank
Fascinerend vind ik de slotalinea van het artikel op RTLZ, waarin een familierechtadvocaat zegt: "Maak dus heldere afspraken als je gaat trouwen of samenwonen. Stel huwelijkse voorwaarden op of een samenlevingscontract. Daarin regel je alles voor het geval dat je uit elkaar gaat. Wees eerlijk tegen elkaar over risico's, zeker als één van beide ondernemer is."
Bij mijn weten hebben de onderlinge afspraken die je wel of niet hebt gemaakt over hoe er verdeeld wordt bij scheiding geen enkele invloed op de hoofdelijke aansprakelijkheid. Je kunt samen wel afspreken dat je de schuld door de helft doet, of zelfs dat de één helemaal niets hoeft te betalen, maar daar gaat de bank - of welke andere schuldeiser dan ook - zich niets van aantrekken.
Heb je níet meegetekend, dan zijn die onderlinge afspraken wél van groot belang en kun je voorkomen dat je aansprakelijk gesteld wordt voor bijvoorbeeld de bedrijfsschulden van je partner.
Ontslaan uit de hoofdelijke aansprakelijkheid
Vlak daarboven staat bovendien "De enige manier om eronderuit te komen, is als de andere partij je ontslaat uit je hoofdelijke aansprakelijkheid." Dat kán de indruk wekken dat je hierover afspraken kunt maken met je ex-partner. Niets is minder waar: de enige die je kan ontslaan uit de hoofdelijke aansprakelijkheid is de schuldeiser. En dat zullen ze alleen doen als er één ex is die aantoonbaar in staat is om de schuld zelfstandig terug te betalen.
Op de hoogte blijven van rentes, nieuws en ontwikkelingen rondom hypotheken en lenen?
Meld je aan voor de gratis GeldUpdates van onze HomeFinance MailService!
