In de schuldsanering door je ex
Hoofdelijke aansprakelijkheid raak je niet zomaar kwijt
Fascinerend... vanmorgen vroeg zie ik als eerste een reactie langskomen op een wat ouder artikel over het opdraaien voor de schuld van je ex. En tijdens m'n nieuwsrondje is de bovenste kop op Telegraaf.nl 'Ruim tien jaar gescheiden, maar van hypotheek komt vrouw niet af'. Hetzelfde onderwerp... is dat toeval?
Toeval bestaat niet?
Sommige mensen geloven niet in toeval. Zeggen dat alles een reden heeft. Ik weet het niet. Mijn rationele ik zegt dat het alleen maar toeval kán zijn als twee losstaande gebeurtenissen een verband blijken te hebben. Tegelijk twijfel ik hier ook weleens aan, omdat sommige dingen gewoon té toevallig zijn. Maar hier niet direct, omdat de vraag best getriggerd kan zijn doordat de vragen steller het Telegraaf-artikel heeft gelezen.
Hoofdelijke aansprakelijkheid
Hoe dan ook, het is wel een belangrijk onderwerp: die hoofdelijke aansprakelijkheid. Ik heb er al vaker over geschreven en zal dat ook nog wel vaker doen, want er zijn teveel mensen die zich niet goed beseffen hoe dit zit. Of het misschien wel weten als ze erover nadenken, maar dat niet doen op het moment dat ze blij in een relatie zitten.
Allebei aansprakelijk voor de hele schuld
Hoofdelijke aansprakelijkheid, wat is dat precies? Het betekent dat je allebei aansprakelijk bent voor de hele schuld. Dus niet allebei voor de helft, maar allebei voor het geheel.
Voorbeeldje met cijfers: je sluit samen met je partner een lening af van € 50.000. Dan denk je misschien: als we uit elkaar gaan moeten we allebei € 25.000 afbetalen. NIET! De bank kan bij jullie allebei aankloppen voor de hele € 50.000. Dus kan (of wil) jouw ex zijn of haar deel niet betalen... dan komt de bank bij jou voor het hele bedrag.
Onderlinge afspraken niet van belang voor de bank
De afspraken die jij en je partner onderling maken zijn voor de bank helemaal niet relevant. Het maakt dus niet uit op welke manier je ook afspraken hebt vastgelegd in een samenlevingscontract of huwelijkse voorwaarden. Of in een echtscheidingsconvenant. Dat zijn allemaal onderlinge afspraken. Afspraken tussen jou en je (ex-)partner. Niet tussen jullie en de bank.
Handtekening op contract lening
Als je op de leningovereenkomst allebei je handtekening hebt gezet ben je allebei aansprakelijk voor het hele bedrag. Daar veranderen onderlinge afspraken niets aan.
Hoe kom je van die gezamenlijke schuld af?
Heb jij samen met je partner een lening of hypotheek lopen? Gaan jullie uit elkaar? Dan wil je waarschijnlijk ook niet meer aan elkaar verbonden blijven via de bank... Hoe zorg je ervoor dat de schuld niet meer op twee namen staat? Dat kan op twee manieren:
- Aflossen
- Op één naam zetten
1. Aflossen uit eigen geld of nieuwe leningen
Als de lening afgelost wordt vervalt de hoofdelijke aansprakelijkheid natuurlijk. Maar ja, die lening heb je vast niet afgesloten omdat jullie het geld wel hebben. Dus hoe moet je dan aflossen?
Allebei een nieuwe lening afsluiten
Wat je bij een persoonlijke lening, doorlopend krediet of ander consumptief krediet kunt doen is allebei op je eigen naam een nieuwe lening afsluiten en met het totale bedrag de gezamenlijke lening aflossen. Dan ben je van elkaar en die hoofdelijke aansprakelijkheid af. Maar ja, ben je allebei in staat om een nieuwe lening te krijgen? En hoe zwaar til je dan aan de verhouding qua bedrag?
Hypotheek rust op woning
Bij een hypotheek is dat niet zo eenvoudig. Daar rust de lening op een onderpand: de gezamenlijke woning. Om een hypotheek af te lossen moet je óf heel veel geld hebben, óf de woning verkopen.
Huis verkopen
Die verkoop moet dan ook wel genoeg opleveren om de openstaande hypotheek mee af te lossen. Dat zal in de huidige woningmarkt waarschijnlijk geen issue zijn - maar het is nog niet eens zo heel lang geleden dat huizen 'onder water' stonden en er bij verkoop een restschuld overbleef. Ook voor die restschuld ben je dan nog steeds hoofdelijk aansprakelijk.
2. Lening of hypotheek op één naam zetten
Lukt aflossen niet, dan is de andere oplossing om de lening over te zetten op één naam. Dan is de ander van de schuld af en kun je echt je eigen weg gaan. Voor een hypotheek is dit een vrij logische actie als één van beide partners in het huis wil blijven wonen. Voor een consumptief krediet ligt het aan de situatie of het logisch en eerlijk is.
Zekerheid voor de bank
Maar ja, ook al heb jij met je ex besloten dat de lening of hypotheek op één naam mag doorgaan... je kunt je voorstellen dat de bank dat niet zomaar doet. Ze hebben het contract ooit afgesloten op twee namen. Met twee inkomens en twee personen om het geld bij terug te halen. Dat is altijd meer zekerheid dan één. Overzetten op één naam - en dus de ander 'ontslaan uit de hoofdelijke aansprakelijkheid - is voor de bank dus een risico.
Nieuwe aanvraag
Om de lening over te zetten op één naam moet je laten zien dat dit risico voor de bank acceptabel is. Er moet dus genoeg inkomen zijn bij de overnemende partner om de hele schuld te dragen. Het is in feite een nieuwe krediet- of hypotheekaanvraag. Met een nieuwe beoordeling van de huidige situatie.
En als dat niet lukt?
Er zijn genoeg situaties waarin het aflossen niet lukt, en het op één naam zetten ook niet. Dan zit je in een hele nare positie, waarin je financieel verbonden blijft met je ex. Zet die zijn of haar hakken in het zand of is er geen cent te halen bij de ander, dan kan het zo zijn dat jij voor de hele schuld opdraait.
Door je ex in de schuldsanering
Dat is gruwelijk. Dat jij door het wegrennen van je ex in de schuldsanering terechtkomt - dat is wat regelmatig gebeurt. Aan de andere kant is het maar fijn dat die Wsnp bestaat... zonder die regeling houd je er je leven lang last van.
Schuld van de bank?
Sommige mensen geven daar dan de bank de schuld van - dat vind ik persoonlijk onzin. Hoe schrijnend het soms ook is - bijvoorbeeld als de ex naar het buitenland is vertrokken en jou met alle financiële puinhopen achterlaat... het is niet de verantwoordelijkheid van de bank. Het is de verantwoordelijkheid van die ex.
