Pandora Papers en Wopke Hoekstra
Nieuw gelekte documenten over geheim geld in belastingparadijzen
De Pandora Papers: altijd leuk als er documenten lekken waarin grote namen voorkomen. Het maakt eigenlijk niet uit waar het dan over gaat, maar als het dan ook nog over geld gaat... en mogelijke belastingschandalen... heerlijk voor journalisten.
Minister Hoekstra illegaal bezig?
In Nederland is demissionair minister van Financiën Wopke Hoekstra de eerste die de koppen haalt met 'CDA-leider Hoekstra investeerde jarenlang via belastingparadijs'. Het leest alsof hij iets illegaals heeft gedaan, een soort van schandpaal. Dat is niet zo: het is niet illegaal... maar ja, erg gewaardeerd wordt het ook niet. Belastingparadijzen staan gelijk aan belasting ontduiken... of nee, beter: zo min mogelijk belasting betalen.
Investeren via belastingparadijs
En tja, zo min mogelijk belasting betalen - dat willen we allemaal wel. Doet de één dat op een andere manier dan de ander. De route via belastingparadijzen is alleen bereikbaar voor grote kapitalen - anders zijn de kosten van het opzetten van zo'n constructie veel hoger dan wat je ermee wint.
Goede voorbeeld geven
Maar goed, een minister van Financiën die geld heeft in een belastingparadijs? Dat klinkt wel wat krom, je zou toch zeggen dat hij het goede voorbeeld moet geven. Toch fijn dat Trouw en het FD aan Hoekstra hebben gevraagd hoe dat zit, en dat hij het uitgebreid heeft toegelicht.
Niet weten & winst doneren
Of hij werkelijk niet wist dat het bedrijf waarin hij investeerde - 'een start-up voor ecotoerisme in Afrika van een vriend' - op de Britse Maagdeneilanden gevestigd was... dat durf ik wel te betwijfelen, maar of hij iets wel of niet wist is lastig te bewijzen. Wat hij wel kan bewijzen is dat hij de aandelen heeft verkocht voordat hij minister werd, en dat hij de winst heeft gedoneerd aan kankeronderzoek. Of dat nu een voorzorgsactie is geweest met het idee dat die investering ooit ergens bekend zou worden... zou kunnen. En eerlijk gezegd vind ik dat dan heel slim gedaan.
Pandora Papers over offshorebedrijven
Hoekstra bevindt zich wel in 'goed' gezelschap. In de Pandora Papers worden de eigenaren van 95.000 offshorebedrijven onthuld. De naam van Wopke Hoekstra komt er dus in voor, maar ook die van Vladimir Poetin, de koning van Jordanië, Tony Blair en allerlei hoge politici over de hele wereld.
Ik moest wel even nadenken over Pandora. Denk dan aan Pandora's Box, maar wat is dat ook alweer? Even checken... Wikipedia zegt:
De doos van Pandora verwijst naar de doos, die is geopend door de Griekse mythologische vrouw Pandora die al het kwaad van de mensheid in de wereld loslaat.
Al het kwaad in de mensheid... poeh, dat is nogal wat.
Offshorebedrijven - wat zijn dat?
Offshore betekent letterlijk iets als 'weg van de oever', het kan ook gaan over olie- en gaswinning op zee. Je weet wel, van die boorplatforms. Wie daar werkt is 'offshore' bezig.
Belastingparadijzen
Dat is natuurlijk niet wat er bedoeld wordt met de offshorebedrijven in de Pandora Papers. Daar gaat het om het 'beheren, registreren, uitvoeren of opereren in het buitenland, vaak met financiële, juridische en fiscale voordelen'. Want dat buitenland, dat is niet zomaar een buitenland. Dat moet dan wel een juridisch en fiscaal interessant buitenland zijn.
Illegale activiteiten
Het is dus niet illegaal om een bedrijf op te richten in zo'n belastingparadijs. Deze routes worden alleen óók gebruikt voor het wegsluizen van zwart geld, en om vermogen geheim te houden. En tja, dan zit je al snel op het punt waar het over illegale activiteiten gaat.
Grote namen met geheim geld
Tja, het is niet alsof we niet al dachten dat allerlei grote namen in de wereld dingen doen die niet door de beugel kunnen. Van een Poetin verwacht je dat toch? En ik weet niets over de president van Kenia en de premier van Pakistan, maar ach... verbazen kan het me ook niet.
Gevolgen voor de betrapten?
Zou zo'n dossier nou ook maar enige gevolgen hebben voor de betrokken mensen? Ik denk dat het er sterk aan ligt waar ze wonen. Als de papieren onomstotelijk zouden bewijzen dat Hoekstra zich met illegale activiteiten bezighoudt - dan zou dat hier in Nederland wel tot zijn ontslag leiden lijkt me.
Maar in Rusland, Kenia of Pakistan? Ik geloof niet dat ze er ook maar een seconde wakker van zullen liggen. Okay, er is iets naar buiten gekomen dat geheim had moeten blijven.
Het toont de realiteit van wat offshorebedrijven kunnen bieden om mensen te helpen onbetrouwbaar geld te verbergen of belasting te ontwijken. Ze gebruiken die offshorerekeningen, die offshoretrusts, om honderden miljoenen dollars aan onroerend goed in andere landen te kopen en om hun eigen families te verrijken, ten koste van hun burgers."
Belastingparadijzen opgedoekt?
Zou het gevolgen hebben voor de belastingparadijzen zelf dan? Worden ze opgedoekt, verboden? Worden de betreffende landen gedwongen hun juridische en fiscale regels aan te passen om deze route af te snijden? Ik verwacht het niet direct. En zelfs als het zou gebeuren - dan vinden de illegale en criminele gelden wel weer een andere weg.
Paradise, Panama, Pandora...
Het is ook niet de eerste keer dat er papieren lekken over de belastingparadijzen. Panama Papers, Paradise Papers... het is een trilogie geworden! Andere namen als FinCEN Files en LuxLeaks passen niet in die mooie PP reeks, maar horen er ook bij.
Ver van m'n bed
Ik moet eerlijk zeggen dat ik me er nooit echt in heb verdiept. Het is voor mij (en waarschijnlijk voor jou ook) behoorlijk ver van m'n bed. Niet alleen letterlijk, ook figuurlijk. Voelt een beetje als nieuws over de grote sterren van deze aardbol. Niet mijn wereld.
Minder belasting betalen...
Veel dichterbij en wel onze eigen wereld: hoe kun jij minder belasting betalen? Zonder schimmige offshorebedrijven en belastingparadijzen, gewoon in Nederland. Voor veel mensen is daar nog genoeg winst te behalen... door gebruik te maken van de fiscale regelingen die we hier hebben.
... of meer overhouden door slimme keuzes
En als je niet meer geld kunt overhouden door minder belasting te betalen, dan misschien door andere slimme keuzes te maken? Minder hypotheekrente betalen, lagere leninglasten, een hogere spaarrente, goedkopere verzekeringen, besparen op andere uitgaven ... ik noem maar even wat.
Meld je aan voor onze HomeFinance MailService!
Nu aanmelden