Opkoopbescherming moet Monopoly stoppen
Gaat zelfbewoningsplicht starter aan eigen huis helpen?
Het is een beetje langs me heengegaan, eerlijk gezegd: de mogelijkheid van opkoopbescherming. Ik duik er pas net even in, naar aanleiding een onderwerp in de podcast 'Geld dichtbij' op AD.nl: 'Amerika speelt Monopoly met onze huizenmarkt'.
Huis kopen? Alleen als je er zelf gaat wonen
Ergens had ik wel meegekregen dat er in Amsterdam zo'n regel werd ingevoerd: de zelfbewoningsplicht. Dat is natuurlijk gewoon een ander woord voor een verhuurverbod. In onze hoofdstad geldt zo'n verhuurverbod al sinds juli 2020 voor nieuwbouw koopwoningen. Voor bestaande woningen was het nog niet mogelijk om te verplichten dat een koper zelf in het huis gaat wonen.
Opkoopbescherming sinds 1 januari 2022
Daar is nu verandering in gekomen: op 1 januari 2022 hebben gemeenten de mogelijkheid tot opkoopbescherming. Gemeenten kunnen daarvoor kiezen, het is dus niet een regel die standaard overal geldt.
Waarom is die bescherming nodig?
Zo wil de overheid voorkomen dat nog meer woningen worden opgekocht door beleggers - want daar zitten veel nadelen aan. De huizenprijs wordt nog verder opgejaagd en een particulier die een huis wil kopen is nagenoeg kansloos als een belegger erop aast. Om nog maar niet te praten over de huurprijzen en huurverhogingen die altijd maximaal zullen zijn.
Bron: woningmarktbeleid.nl
Amerikanen spelen Monopoly met onze huizen
Het Monopoly-verhaal sluit hier naadloos bij aan. Ik heb me eerlijk gezegd nooit gerealiseerd dat ook kapitaalkrachtige institutionele beleggers uit het buitenland (vooral Amerika dus) woningen opkopen in Nederland. In de podcast werd een bedrag genoemd van € 15 miljard. Gemiddeld genomen zou dat gaan om zo'n 40.000 tot 50.000 Nederlandse huizen, die in bezit zijn van Amerikaanse investeerders. Daar schrik ik dan best wel van.
Zelfwoonplicht in Amsterdam
In Amsterdam komt het eraan: die zelfwoonplicht. Als het goed is behandelt de gemeenteraad het voorstel daar in februari, nadat er een inspraakperiode was tot en met 15 december 2021. Het gaat daarbij om opkoopbescherming voor koopwoningen met een WOZ-waarde tot en met € 512.000.
Uitzonderingen op zelfbewoningsplicht
Er zijn overigens wel uitzonderingen op die zelfbewoningsplicht, als de gemeente daarvoor kiest. Als je als ouder een appartement koopt voor je kind, dan kan dat gewoon. Verhuren aan familie mag nog steeds gewoon gelukkig. En als je jouw eigen huis tijdelijk wilt verhuren omdat je een tijdje naar het buitenland gaat - ook prima.
Huizen zijn om in te wonen
Ik kan me hier wel in vinden. Huizen zijn om in te wonen, dat zou toch de basis moeten zijn. Voor beleggers zijn huizen een geldmachine: je kunt forse huurbedragen vragen en als je op het goede moment koopt en verkoopt kun je daarnaast nog een dikke winst maken.
Vrije sector verhuur moet wel blijven
Aan de andere kant: als er geen verhuur meer zou zijn buiten de sociale huur via de woningbouwverenigingen - dan kun je vanaf een bepaald inkomen geen huis krijgen als je niet wilt of kunt kopen. Vrije sector verhuur moet natuurlijk niet verdwijnen. Alleen moet het niet doorslaan, en dat is nu nogal aan de hand.
Gemeente beslist
Het is aan de gemeenten wat ze doen met de mogelijkheid om opkoopbescherming in te voeren. Dikke kans dat veel grotere steden er wel snel iets mee gaan doen lijkt me. Nu maar hopen dat het er echt voor gaat zorgen dat je meer kans maakt op een woning die je wilt kopen...
Wat kun je aan hypotheek krijgen?
