Crisis! Wat ga je doen?
Inflatie torenhoog, dat gaan we allemaal voelen
Zo! Dat vond ik toch wel even schrikken toen ik het langs zag komen vrijdag: een voorlopig inflatiecijfer van bijna 12% voor maart... waar gaat dat naartoe? Een crisis lijkt niet te vermijden, hoe gaan we daarmee om?
Inflatie torenhoog
Het ging om de inflatie zoals die berekend wordt volgens Europese standaarden (HICP). In Nederland kijken we voornamelijk naar de consumentenprijsindex (CPI), die wordt op een andere manier bepaald. Maar toch - het lijkt overduidelijk dat we te maken hebben met een hele hoge inflatie. Hoger dan 10% zou mij niet verbazen. We horen het donderdag, op 7 april komt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met de definitieve inflatie over maart.
Minder kunnen kopen
Wat betekent dit? Ik vroeg ergens in het weekend aan mijn zoon of hij nog kon vertellen wat inflatie is. Blij verrast dat er iets is blijven hangen: dat je minder kunt kopen van het geld dat je hebt. Precies dat. De prijzen stijgen als een malle, dus met hetzelfde geld kun je minder kopen. Wetende dat de ideale inflatie rond de 2% is kunnen we wel stellen dat we in een bijzondere situatie zitten.
Oliecrisis in 1975
Hoe bijzonder? Nou... weet je wanneer de inflatie voor het laatst zo hoog was? Tijdens de oliecrisis in 1975. En daarvoor in 1945. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik ben 51 en heb hier dus geen herinneringen aan. In 1975 was ik 5 jaar: als pa en ma het toen financieel moeilijk hadden heb ik daar niet bewust iets van gemerkt.
Dit gaan we met z'n allen voelen
De overheid doet nog wat pogingen om het leed te verzachten. Compensatie voor de laagste inkomens gezien de hoge energieprijzen. De accijns op brandstof is inmiddels al omlaag, de btw op energie gaat per 1 juli naar beneden. Dat scheelt zéker wel wat - maar inmiddels is Rutte ook wel duidelijk in de boodschap dat we deze ontwikkelingen met z'n allen gaan voelen. Dat de overheid niet alles kan compenseren - en dat lijkt me ook bijzonder logisch.
Zonder Russisch gas
Dus - wat gaat dit betekenen voor jouw portemonnee? Niemand kan in de toekomst kijken, maar het lijkt mij dat er weinig goed geldnieuws zal komen zolang de oorlog in Oekraïne voortduurt. Het liefst willen we het Russische gas niet nodig hebben - maar of de gemiddelde Nederlander bereid is om daar veel voor te laten?
Douche-crisis
Niet langer dan 5 minuten douchen zal al een hele opgave zijn. Die gasrekening is toch wat abstract als je 's ochtends onder de douche probeert wakker te worden.
Corona, containers & China
Maar ja, die gasrekening komt er wel. En je moet 'm wel betalen. Buiten dat wordt zo ongeveer alles dat je kunt kopen ook duurder. Is het niet doordat de producent en de winkel ook hoge energielasten hebben, dan wel omdat de prijzen van alles wat uit China komt ook de pan uit rijzen. Corona- en containerellende doen een behoorlijke duit in het zakje.
Nu nog werk genoeg, maar hoe lang nog?
Vooralsnog is er wel genoeg werk, dat is dan weer het goede nieuws. Maar hoe lang blijft dat zo? Als mensen serieus minder te besteden hebben gaan ze minder kopen, minder uit eten, minder ... alles. Het lijkt me dat het niet anders kán dan dat dit gevolgen gaat hebben voor bedrijven. En hun toeleveranciers. En dus voor de werkgelegenheid.
Besparen straks pas echt belangrijk
Ik ken mezelf niet als een doemdenker, en toch heb ik nu het gevoel dat er een serieuze crisis aankomt. Dat alles wat ik in de afgelopen... 15 jaar... over besparen heb geschreven straks pas werkelijk belangrijk gaat worden.
Corona recessie viel reuze mee
Dat dacht ik ook toen corona losbrak, 2 jaar geleden alweer. Het idee dat het met veel bedrijven mis zou gaan, met als gevolg veel werklozen en geldproblemen. Ik schreef: Recessie door corona: hoe bereid je je voor? Dat is uiteindelijk alles meegevallen doordat de overheid de bedrijven fors heeft ondersteund. Plus dat er ook sectoren waren waar juist véél werkgelegenheid ontstond en geld verdiend werd.
Ander soort problemen
De huidige problemen zijn anders en niet op te lossen met steunpakketten. Dat gaat ook niet gebeuren als ik het zo een beetje inschat, op ondersteuning van de laagste inkomens na. Dus zullen we het inderdaad allemaal gaan voelen.
Structureel besparen
Dus tja. Ik dacht het twee jaar geleden al en nu weer: besparen wordt een belangrijk onderwerp. Veel belangrijker dan het is geweest in al die jaren dat ik er al regelmatig aandacht aan besteed. Tijd om dat weer structureel op te pakken lijkt me zo. Structureel besparen!
