Is afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar volgens de Belastingdienst?

Nee, de ‘afsluitprovisie’ zoals deze vóór 2013 bestond, is tegenwoordig niet meer aftrekbaar van de belasting in Nederland. Sinds het provisieverbod betaal je geen directe afsluitprovisie meer, maar andere hypotheekafsluitkosten zoals hypotheekadvieskosten en taxatiekosten zijn vaak wel fiscaal aftrekbaar onder voorwaarden, met als doel je belastbaar inkomen te verlagen. Op deze pagina duiken we dieper in wat afsluitprovisie precies inhield, hoe de Belastingdienst omgaat met de aftrekbaarheid van diverse hypotheekkosten nu en in het verleden, en welke kosten je anno 2025 wel of niet kunt opvoeren in je belastingaangifte. Je krijgt inzicht in de gevolgen voor je totale hypotheekrenteaftrek, leert hoe je deze kosten verwerkt, en vindt actuele informatie van de Belastingdienst. Ook bespreken we de invloed van afsluitprovisie op je maandlasten en bieden we specifiek advies over hypotheken van aanbieders zoals ABN en ASR, en waarom HomeFinance je hierbij kan helpen.

Wat is afsluitprovisie bij een hypotheek?

Afsluitprovisie bij een hypotheek was vóór 2013 een directe vergoeding die consumenten betaalden aan hypotheekadviseurs of bemiddelaars voor hun geleverde diensten. Deze provisie kon oplopen tot een paar duizend euro en was bedoeld om de kosten voor het adviseren over en afsluiten van een hypotheek te dekken. Echter, sinds het provisieverbod in 2013, ingesteld door de Autoriteit Financiële Markten (AFM), is de betaling van deze directe afsluitprovisie niet meer toegestaan in Nederland. Het doel van dit verbod was om het risico op oneerlijk advies, waarbij adviseurs werden gestuurd door provisies in plaats van het klantbelang, te minimaliseren. Dit betekent concreet dat de vroegere afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar aspect niet langer van toepassing is op deze specifieke vergoeding, omdat de provisie zelf niet meer bestaat. Tegenwoordig betaal je de kosten voor hypotheekadvies en bemiddeling direct en transparant aan de adviseur; deze huidige hypotheekafsluitkosten kunnen onder voorwaarden wel fiscaal aftrekbaar zijn, wat een belangrijk verschil is met de verdwenen afsluitprovisie.

Hoe behandelt de Belastingdienst afsluitprovisie voor hypotheekrenteaftrek?

De Belastingdienst behandelt de voormalige afsluitprovisie, die vóór 2013 bestond, als een niet-aftrekbare post, omdat deze directe vergoeding door het provisieverbod niet meer wordt betaald. Dit betekent dat de specifieke afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar status definitief is vervallen. Tegenwoordig richt de aftrekbaarheid zich op de transparante hypotheekafsluitkosten die je direct aan adviseurs en andere dienstverleners betaalt. De Belastingdienst beschouwt eenmalige kosten zoals hypotheekadvieskosten, taxatiekosten voor de financiering, en notariskosten voor de hypotheekakte (niet voor de leveringsakte) als fiscaal aftrekbaar in Box 1, mits deze zijn gemaakt voor de aankoop, verbetering of onderhoud van de eigen woning. Ook specifieke kosten bij het oversluiten of aanpassen van je hypotheek, zoals oversluitkosten en boeterente, zijn onder voorwaarden aftrekbaar. Het is hierbij cruciaal dat deze kosten niet worden meegefinancierd in je hypotheek als ze wel worden opgenomen in de lening, zijn ze niet aftrekbaar.

Welke hypotheekkosten zijn wel en niet aftrekbaar naast afsluitprovisie?

In Nederland zijn er, naast de jaarlijks aftrekbare hypotheekrente, diverse eenmalige hypotheekkosten die je van de belasting kunt aftrekken, terwijl andere niet voor belastingvoordeel in aanmerking komen. De vroegere afsluitprovisie, zoals deze vóór 2013 bestond, is niet meer aftrekbaar. Dit betekent dat de specifieke afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar status voor deze directe provisie definitief is vervallen. Tegenwoordig richten de aftrekmogelijkheden zich op eenmalige kosten die je maakt om je eigen woning te verkrijgen, te verbouwen of te financieren. Het is hierbij essentieel dat deze kosten niet worden meegefinancierd in je hypotheek; als ze onderdeel worden van de lening, kun je ze niet aftrekken van je belastbaar inkomen in Box 1. Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende hypotheekkosten die wel of niet aftrekbaar zijn: Wel aftrekbaar zijn:

• Hypotheekadvieskosten: De kosten die je betaalt aan je hypotheekadviseur voor hun geleverde diensten zijn fiscaal aftrekbaar. Dit omvat het advies over en de bemiddeling bij het afsluiten van je hypotheek. Deze kosten zijn in één keer aftrekbaar in het jaar van betaling.
• Taxatiekosten: Alleen de kosten voor het taxatierapport dat nodig is voor het verkrijgen van je hypotheek zijn aftrekbaar. Een taxatie voor de verkoop van een woning is dat bijvoorbeeld niet.
• Notariskosten voor de hypotheekakte: De kosten voor het opstellen en inschrijven van de hypotheekakte bij het Kadaster zijn aftrekbaar. Dit verschilt van de kosten voor de leveringsakte.
• Kosten Kadaster: De eenmalige inschrijvingskosten in het Kadaster die verband houden met de hypotheek zijn aftrekbaar.
• Kosten Nationale Hypotheek Garantie (NHG): Betaal je eenmalig NHG-kosten, ook wel borgtochtprovisie genoemd? Deze zijn aftrekbaar, omdat ze bijdragen aan lagere rentelasten en daarmee aan de financiering van de eigen woning.
• Boeterente en oversluitkosten: Als je je hypotheek oversluit, kunnen er kosten zijn om het oude rentecontract af te kopen (boeterente). Deze kosten, inclusief de advies- en notariskosten voor het oversluiten, zijn onder voorwaarden aftrekbaar in Box 1.
• Bereidstellingsprovisie: Mocht je een verlengingsvergoeding moeten betalen om een hypotheekofferte langer geldig te houden, dan is deze ook aftrekbaar.
• Kosten doorhalen hypotheek (royementskosten): Bij de verkoop van je woning zijn de kosten om je hypotheek bij het Kadaster te laten doorhalen aftrekbaar van de inkomstenbelasting in het jaar van royeren van de hypotheek.
• Kosten hypotheekverhoging: Indien je een hypotheek verhoogt en de extra lening gebruikt voor de aankoop, verbouwing of verbetering van je eigen woning, zijn de bijbehorende kosten eenmalig fiscaal aftrekbaar.

Niet aftrekbaar zijn:

• Afsluitprovisie (vóór 2013): De oorspronkelijke afsluitprovisie die vóór het provisieverbod in 2013 bestond, is niet meer aftrekbaar.
• Notariskosten voor de leveringsakte: De kosten voor het opmaken en inschrijven van de koopakte (ook wel transportakte genoemd) zijn niet aftrekbaar. Dit betreft de eigendomsoverdracht van de woning.
• Overdrachtsbelasting: De belasting die je betaalt over de aankoop van een bestaande woning (meestal 2% van de koopsom) is niet aftrekbaar, tenzij je valt onder een specifieke vrijstelling, zoals starters onder de 35 jaar.
• Kosten voor een aankoopmakelaar: De makelaarskosten voor het vinden van je woning zijn niet fiscaal aftrekbaar.
• Verzekeringspremies: Premies voor bijvoorbeeld een opstalverzekering, inboedelverzekering of overlijdensrisicoverzekering zijn niet aftrekbaar.
• Bouwrente over grondkosten: Rente betaald over de periode vóór het tekenen van de koop-/aanneemovereenkomst bij nieuwbouw is niet aftrekbaar.
• Kosten voor onderhoud en verbouwing: De daadwerkelijke uitvoeringskosten voor onderhoud, verbouwingen of verbeteringen aan de woning zijn zelf niet aftrekbaar. Alleen de rente over een lening voor deze doeleinden en de bijbehorende afsluitkosten zijn dat wel.

Hoe verwerk je afsluitprovisie in je belastingaangifte?

De oorspronkelijke afsluitprovisie, zoals die vóór 2013 bestond, is niet meer aftrekbaar en kan dus niet meer worden opgevoerd in je belastingaangifte. Sinds het provisieverbod in 2013 betaal je deze directe provisie niet meer. Wat je anno 2025 wel kunt verwerken in je aangifte, zijn de huidige hypotheekafsluitkosten die je betaalt voor de financiering van je eigen woning. Dit betreft kosten zoals hypotheekadvieskosten, taxatiekosten die nodig zijn voor de hypotheek, en notariskosten voor de hypotheekakte. Deze specifieke kosten zijn eenmalig aftrekbaar in Box 1 van de inkomstenbelasting, mits je ze zelf direct hebt betaald en ze niet zijn meegefinancierd in je hypotheek. Voor het correct verwerken van deze aftrekbare hypotheekkosten in je belastingaangifte, voer je de betaalde bedragen in onder de categorie ‘Kosten financiering eigen woning’ in het jaar van betaling. Het is belangrijk te onthouden dat hypotheekadvieskosten, net als andere aftrekbare afsluitkosten, in één keer aftrekbaar zijn in het jaar waarin je ze daadwerkelijk hebt betaald. Bewaar alle facturen en betalingsbewijzen zorgvuldig, want deze dienen als essentieel bewijs voor de Belastingdienst. Hoewel de specifieke afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar zoals die in het verleden bestond is komen te vervallen, bieden deze regels wel mogelijkheden om je belastbaar inkomen te verlagen.

Voorbeelden van aftrekbare en niet-aftrekbare hypotheekkosten

Bij hypotheekkosten maakt de Belastingdienst een duidelijk onderscheid: kosten die direct verband houden met het afsluiten van de hypotheek zijn aftrekbaar, terwijl uitgaven voor de aankoop, het onderhoud of de verbetering van de woning zelf dat meestal niet zijn. Concreet betekent dit dat je eenmalige kosten zoals hypotheekadvieskosten, de taxatie die nodig is voor de financiering, en de notariskosten voor de hypotheekakte van je belastbaar inkomen in Box 1 mag aftrekken. Het is echter belangrijk om te onthouden dat de oorspronkelijke ‘afsluitprovisie’, zoals die vóór 2013 bestond, niet meer aftrekbaar is; dit aspect van afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar is dus vervallen. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld de overdrachtsbelasting of notariskosten voor de leveringsakte. Een belangrijke voorwaarde is dat je deze aftrekbare kosten zelf betaalt en ze niet meegefinancierd worden in je hypotheek. Voor een uitgebreid overzicht van alle specifieke wel en niet aftrekbare kosten, raadpleeg je de gedetailleerde lijsten onder het volgende kopje.

Wat zijn de gevolgen van afsluitprovisie voor je totale hypotheekrenteaftrek?

De oorspronkelijke afsluitprovisie, zoals die vóór 2013 bestond, heeft geen gevolgen voor je totale hypotheekrenteaftrek, omdat deze specifieke vergoeding sinds het provisieverbod in 2013 niet meer bestaat en dus niet meer aftrekbaar is. Het aspect ‘afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar’ voor deze directe provisie is daardoor vervallen. Wat wel impact heeft op je hypotheekrenteaftrek zijn de huidige hypotheekafsluitkosten, zoals hypotheekadvieskosten, taxatiekosten en notariskosten voor de hypotheekakte. Deze kosten zijn anno 2025 eenmalig fiscaal aftrekbaar in Box 1, mits je ze zelf betaalt en ze niet in je hypotheek worden meegefinancierd. De aftrek van deze kosten verlaagt je belastbaar inkomen, wat uiteindelijk resulteert in een lagere inkomstenbelasting. De maximale hypotheekrenteaftrek bedraagt in 2025 37,48%, en het benutten van aftrekbare hypotheekafsluitkosten kan dus bijdragen aan lagere netto maandlasten.

Actuele informatie en updates van de Belastingdienst over hypotheekkosten

De Belastingdienst voorziet continu in actuele informatie en updates over hypotheekkosten en de aftrekbaarheid ervan, wat cruciaal is voor huiseigenaren. Om duidelijkheid te scheppen over complexe fiscale vraagstukken, publiceert de Belastingdienst regelmatig kennisgroepstandpunten via hun website, en de Centrale administratieve processen verzorgen ook relevante nieuwsbrieven. Deze bronnen weerspiegelen onder andere de wijziging waarbij de vroegere afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar status van vóór 2013 is vervallen, en welke huidige hypotheekafsluitkosten wel in aanmerking komen voor aftrek in Box 1. Het is van belang dat belastingplichtigen deze informatie raadplegen, aangezien de Belastingdienst verwacht dat een inzichtelijke administratie wordt bijgehouden en administratieve gegevens voor 10 jaar bewaard blijven om aftrekbare kosten te kunnen verantwoorden. Voor een persoonlijke inschatting van je belastingaangifte kun je bovendien een proefberekening belastingaangifte maken via de website van de Belastingdienst, een handig hulpmiddel om je fiscale situatie te controleren.

Hypotheek berekenen: invloed van afsluitprovisie op maandlasten

De directe afsluitprovisie, zoals die vóór 2013 gold, heeft geen invloed meer op het berekenen van je maandlasten voor een hypotheek, omdat deze vergoeding na het provisieverbod in 2013 is komen te vervallen. Dit betekent dat de vroegere status van afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar voor deze specifieke provisie niet langer relevant is voor je huidige maandelijkse woonlasten. De moderne eenmalige hypotheekafsluitkosten, zoals advieskosten, taxatiekosten en notariskosten voor de hypotheekakte, beïnvloeden je netto maandlasten echter wel indirect. Hoewel je deze kosten upfront betaalt, zijn ze fiscaal aftrekbaar, wat je belastbaar inkomen verlaagt en daarmee uiteindelijk je totale netto maandlasten over de looptijd van de hypotheek. Een goede hypotheekberekening neemt deze aftrekmogelijkheden mee om een realistisch beeld te geven van je financiële verplichtingen, en een adviseur kan je helpen je maandlasten optimaal in te stellen, rekening houdend met alle relevante factoren zoals rente en aflossing.

ABN hypotheek berekenen met afsluitprovisie in ogenschouw

Wanneer u een ABN Amro hypotheek wilt berekenen, is het belangrijk om te weten dat de vroegere ‘afsluitprovisie’ zoals die vóór 2013 bestond, niet meer van toepassing is. Het ABN Amro calculator toont alleen het eigen hypotheekaanbod, wat betekent dat het geen vergelijking maakt met andere banken en dus ook geen historische ‘afsluitprovisie’ meeneemt. Tegenwoordig richten de kosten zich op transparante hypotheekafsluitkosten, zoals de hypotheekadvieskosten die ABN Amro in 2025 hanteert, bijvoorbeeld € 2.175 voor doorstromers of een vergelijkbaar tarief van 2.100 euro dat in het verleden werd genoemd. Deze huidige hypotheekafsluitkosten zijn, in tegenstelling tot de verdwenen afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar onder voorwaarden, mits u deze niet mee-financiert in uw lening. Dit beïnvloedt uw netto maandlasten en moet daarom nauwkeurig meegenomen worden in de berekening van uw ABN Amro hypotheek.

ASR hypotheek en de rol van afsluitprovisie bij aftrekbaarheid

Voor een ASR hypotheek geldt, net als voor alle andere hypotheekaanbieders in Nederland, dat de oorspronkelijke afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar zoals die vóór 2013 bestond, niet meer fiscaal aftrekbaar is. Sinds het provisieverbod in 2013 rekent ASR geen directe afsluitprovisie meer aan de consument, wat betekent dat deze specifieke vergoeding niet langer een rol speelt bij de aftrekbaarheid. In plaats daarvan betaal je bij het afsluiten van een ASR hypotheek voor transparante hypotheekafsluitkosten, zoals advieskosten en taxatiekosten. Deze huidige kosten zijn onder de bekende voorwaarden wel aftrekbaar van je belastbaar inkomen in Box 1, mits je ze zelf direct betaalt en ze niet worden meegefinancierd in je lening.

Waarom kiezen voor HomeFinance bij vragen over afsluitprovisie en hypotheekadvies?

HomeFinance is uw ideale keuze voor vragen over de historische afsluitprovisie en modern hypotheekadvies, omdat wij gespecialiseerd zijn in het bieden van helderheid en op maat gemaakte oplossingen. Wij helpen u niet alleen met het doorgronden van complexe fiscale onderwerpen zoals de verdwenen afsluitprovisie hypotheek aftrekbaar en de huidige aftrekbare kosten, maar bieden ook concrete ondersteuning bij het vinden en afsluiten van een hypotheek. Onze ervaren hypotheekadviseurs vergelijken de markt en stellen in overleg met u de gewenste en best passende hypotheekconstructie vast, zodat u een passende hypotheekoplossing krijgt die perfect aansluit bij uw persoonlijke situatie. Met ons persoonlijke advies en expertise in het vergelijken en berekenen van hypotheken, zorgen we ervoor dat u weloverwogen financiële keuzes maakt en uw fiscale voordelen optimaal benut.

Veelgestelde vragen over afsluitprovisie en hypotheekaftrek