Een hypotheek is meestal een lening voor de aankoop van een woning, waarbij de woning zelf als onderpand dient. Met
aandelen als onderpand voor hypotheek gebruik je jouw beleggingsportefeuille, die eigenaarschap in bedrijven vertegenwoordigt, als extra zekerheid of zelfs primair onderpand voor je lening.
Op deze pagina ontdek je de precieze werking, van de voorwaarden die banken stellen en de waardebepaling van aandelen, tot de financiële voordelen – zoals het potentieel dat aandelen gestaag kunnen groeien – en de risico’s, waaronder de inherente volatiliteit van de aandelenmarkt. Ook bespreken we concepten zoals het Lombardkrediet, de relevante juridische en fiscale aspecten, alternatieve financieringsmogelijkheden en beantwoorden we veelgestelde vragen om je volledig te informeren.
Samenvatting
- Aandelen kunnen dienen als (extra) onderpand voor een hypotheek, waarbij banken een waardering toepassen die vaak lager is dan de marktwaarde (bijv. 60%) vanwege de volatiliteit van aandelen.
- Banken vereisen specifieke voorwaarden zoals een goede spreiding en liquiditeit van de portefeuille en kunnen extra zekerheden vragen bij waardedaling van het onderpand.
- Het gebruik van aandelen als onderpand biedt voordelen zoals het behouden van mogelijke waardegroei en dividend zonder verkoop, en mogelijk lagere hypotheekrente, maar brengt ook risico’s door koersschommelingen.
- Lombardkredieten maken flexibele financiering mogelijk</b door aandelen als onderpand te gebruiken zonder ze te verkopen, met juridische procedures voor pandrecht en belastingen in Box 3.
- Het proces en kosten voor hypotheken met aandelen als onderpand zijn complexer en omvatten notariskosten, looptijden voor waardering en pandrecht, en vereisen persoonlijk advies voor optimale financiële planning.
Wat betekent aandelen als onderpand voor een hypotheek?
Aandelen als onderpand voor een hypotheek betekent dat je jouw beleggingsportefeuille, die mede-eigenaar van een bedrijf vertegenwoordigt, inzet als een vorm van zekerheid voor de hypotheeklening. Concreet zijn aandelen eigendomsbewijzen van een bedrijf, die een deel van het kapitaal vormen en potentieel winsten kunnen genereren door koersstijging en dividenduitkeringen. Dit biedt de bank een extra of primair onderpand, naast de woning zelf. Wel is het belangrijk te beseffen dat aandelen
heel volatiel zijn en onderhevig aan grote prijsschommelingen, wat betekent dat de waarde van het onderpand kan variëren en dit dus zowel kansen op hogere rendementen als duidelijke risico’s met zich meebrengt voor zowel de lener als de bank.
Hoe gebruiken banken aandelen als onderpand bij hypotheekverlening?
Banken gebruiken
aandelen als onderpand voor hypotheek door een formeel pandrecht te vestigen op de beleggingsportefeuille van de lener. Dit geeft de bank extra zekerheid voor de hypotheeklening, naast de woning zelf. De bank beoordeelt zorgvuldig de aard en waarde van de aandelen en stelt specifieke voorwaarden om het inherente risico van waardeschommelingen te beheersen, zoals verder toegelicht in de volgende onderdelen.
Welke voorwaarden stellen banken voor aandelen als onderpand?
Banken stellen specifieke voorwaarden voor
aandelen als onderpand voor hypotheek om de inherente risico’s van koersschommelingen te beheersen. Een primaire voorwaarde is de waardering van de aandelen; banken rekenen meestal niet de volle 100% van de actuele marktwaarde mee. Dit percentage, vaak een ‘haircut’ genoemd, hangt af van de aard en volatiliteit van je beleggingen. Zo kan een bank, om de veiligheid van de lening te garanderen, de waarde van aandelen (‘acties’ in bancaire termen) vaststellen op bijvoorbeeld 60% van de actuele waarde. Stabielere beleggingen, zoals bepaalde obligaties of gediversifieerde beleggingsrekeningen, tellen soms hoger mee, tot wel 80% van hun meest recente waarde.
Naast deze waardering houden banken de effectenportefeuille nauwlettend in de gaten. Bij een sterke daling van de waarde van het onderpand kunnen zij
extra zekerheden eisen, zoals het bijstorten van cash of aanvullende investeringen; dit voorkomt dat het onderpand onvoldoende dekking biedt. Een bank zal ook kritisch kijken naar het type aandelen: liquide, breed gespreide portefeuilles hebben de voorkeur boven geconcentreerde posities in volatiele of minder verhandelbare aandelen. Tot slot beoordelen banken altijd de algemene kredietwaardigheid van de lener, aangezien de kredietwaardigheid lener ook de rentepercentages en voorwaarden van de hypotheek beïnvloedt.
Hoe bepalen banken de waarde van aandelen als onderpand?
Banken bepalen de waarde van aandelen als onderpand voor een hypotheek doorgaans niet op de volledige 100% van de actuele marktwaarde, maar hanteren een zogenaamde ‘haircut’ of waarderingspercentage. Dit betekent dat zij slechts een deel van de marktwaarde meerekenen als onderpand voor je lening. De hoogte van dit percentage is afhankelijk van de aard en de volatiliteit van de beleggingen. Zo stelt de bank de waarde van aandelen (of in bancaire termen ‘acties’) vaak vast op bijvoorbeeld
60% van de meest recente waarde, om zo de inherente risico’s van koersschommelingen te mitigeren. Stabielere beleggingen, zoals obligaties, tellen soms hoger mee, tot wel 70%. Voor breder gediversifieerde beleggingsrekeningen accepteren sommige aanbieders, zoals Venn Hypotheken, zelfs tot 80% van de waarde, mits de waardebepaling niet ouder is dan drie maanden. Banken kijken hierbij kritisch naar de liquiditeit en spreiding van de portefeuille; breed gespreide posities hebben de voorkeur boven geconcentreerde of volatiele aandelen. Deze waarderingsmethode is essentieel voor risicobeheer, en de aanwezigheid en kwaliteit van dit onderpand beïnvloedt uiteindelijk ook de rente die je betaalt op je hypotheek. Bovendien kan de bank, bij een sterke daling van de waarde van het onderpand,
extra zekerheden eisen van de belegger, zoals het bijstorten van cash of aanvullende investeringen, om te voorkomen dat het onderpand onvoldoende dekking biedt.
Wat zijn de financiële voordelen en risico’s van aandelen als onderpand?
Het gebruik van
aandelen als onderpand voor hypotheek biedt financiële voordelen zoals het potentieel voor hogere rendementen en kapitaalgroei, dankzij koersstijgingen en dividenduitkeringen. Echter, het grootste risico is de inherente volatiliteit van de aandelenmarkt, wat betekent dat de waarde van je onderpand sterk kan schommelen en er geen garantie is op rendement. De komende secties behandelen deze voordelen en risico’s uitgebreid, inclusief de specifieke voorwaarden die banken stellen en wat de gevolgen zijn bij waardevermindering.
Welke voordelen biedt het gebruik van aandelen als onderpand?
Het gebruik van
aandelen als onderpand voor een hypotheek biedt verschillende voordelen voor de lener. Ten eerste stelt het je in staat om financiering te verkrijgen die anders wellicht niet mogelijk was, of om een hogere hypotheek te realiseren zonder je waardevolle beleggingen te verkopen. Dit komt doordat de extra zekerheid van je aandelenportefeuille de bank een lagere risico-inschatting geeft. Ten tweede kan de aanwezigheid van dit onderpand het rentepercentage van je hypotheek positief beïnvloeden; banken zijn vaak bereid een gunstiger tarief aan te bieden bij voldoende aanvullende zekerheden, wat kan leiden tot lagere maandlasten. Een belangrijk financieel voordeel is tevens dat je jouw aandelen kunt aanhouden, waardoor je blijft profiteren van potentiële waardegroei en dividenduitkeringen, wat een potentieel voor hoger rendement op lange termijn biedt en je vermogensopbouw niet onderbreekt.
Welke risico’s en valkuilen zijn verbonden aan deze vorm van financiering?
Wanneer je kiest voor
aandelen als onderpand voor hypotheek, is het grootste risico de
inherente volatiliteit van de aandelenmarkt. Dit betekent dat de waarde van je beleggingen sterk kan schommelen, met de reële
mogelijkheid om niet het volledige geïnvesteerde bedrag terug te krijgen. Een forse daling in de beurskoersen kan leiden tot een significante waardevermindering van je onderpand, wat directe gevolgen heeft voor je hypotheek. Banken zullen in zo’n situatie namelijk
extra zekerheden eisen, zoals het bijstorten van cash of aanvullende investeringen, om te garanderen dat het onderpand voldoende dekking biedt voor de lening.
Een belangrijke valkuil is de
eenzijdige vermogenssamenstelling die kan ontstaan wanneer een groot deel van je kapitaal vastzit in zowel je woning als een geconcentreerde aandelenportefeuille. Dit beperkt je financiële flexibiliteit en maakt je kwetsbaarder voor onverwachte marktbewegingen, vooral omdat vermogen in een woning doorgaans als minder riskant wordt beschouwd dan aandelen. Bovendien geldt het algemene beleggingsprincipe:
hoe hoger de winstmarge, hoe hoger het risico. Dit verklaart waarom banken een ‘haircut’ toepassen en waarom een grondig begrip van je risicoprofiel en beleggingsstrategieën cruciaal is.
Hoe werkt een Lombardkrediet of effectenkrediet in combinatie met een hypotheek?
Een Lombardkrediet of effectenkrediet, vaak ook een beleggingslening genoemd, maakt het mogelijk om je
aandelen als onderpand voor hypotheek in te zetten, zodat je extra financiering voor je woning kunt krijgen zonder je waardevolle beleggingen te verkopen. Hierdoor blijf je profiteren van potentiële waardegroei en inkomsten uit je portefeuille, terwijl je flexibele aflossingsmogelijkheden hebt. De exacte werking, voordelen en relevante aspecten van deze unieke combinatie worden in de volgende onderdelen uitgebreid toegelicht.
Wat is een Lombardkrediet en hoe sluit het aan op hypotheekfinanciering?
Een Lombardkrediet, ook bekend als effectenkrediet of een
investment loan, is een specifieke vorm van kredietverlening waarbij je beleggingsportefeuille dient als onderpand voor een lening. Deze financieringsvorm, die haar oorsprong vindt in Lombardije, Italië, maakt het mogelijk om extra financiering voor je woning te krijgen door je
aandelen als onderpand voor hypotheek in te zetten, zonder dat je deze waardevolle beleggingen hoeft te verkopen. Het grote voordeel hiervan is dat je blijft profiteren van eventuele waardegroei en dividenduitkeringen uit je portfolio. In tegenstelling tot een traditionele hypotheek zijn er bij een Lombardkrediet vaak geen bijkomende verzekeringen zoals een schuldsaldoverzekering of een brandverzekering verplicht, wat een belangrijk verschil is om in overweging te nemen.
Welke rol speelt het effectenkrediet bij het gebruik van aandelen als onderpand?
Een effectenkrediet speelt een sleutelrol door je beleggingsportefeuille, zoals aandelen, direct als onderpand te laten dienen voor een hypotheek, zonder dat je deze hoeft te verkopen. Dit krediet zorgt ervoor dat de
aandelen als onderpand voor hypotheek fungeren als een beweegbare zekerheid voor de bank. Concreet geven effectenbezitters hun effecten in bewaring aan banken en kredietinstellingen, wat de bank het recht geeft om hierop te verhalen bij betalingsproblemen.
Deze constructie betekent dat als de waarde van de aandelen daalt en het onderpand onvoldoende dekking biedt voor het verleende krediet, de kredietinstelling extra zekerheden kan eisen, zoals het bijstorten van cash. In het uiterste geval, bij aanhoudende onvoldoende dekking, heeft de kredietinstelling het recht om de effecten te veilen om de lening terug te vorderen. Zo biedt het effectenkrediet flexibiliteit voor de lener om zijn beleggingen aan te houden, maar ook de noodzakelijke veiligheid voor de bank, met inachtneming van de risico’s bij koersdalingen.
Welke juridische en fiscale aspecten spelen een rol bij aandelen als onderpand?
Bij het gebruik van
aandelen als onderpand voor hypotheek komen belangrijke juridische en fiscale aspecten kijken, zoals de formele vestiging van pandrecht op de aandelen en de belasting die over de waarde van deze aandelen geheven wordt. Deze regels zijn van groot belang voor zowel de zekerheid van de geldverstrekker als voor uw eigen financiële planning. De exacte procedures, fiscale gevolgen en relevante wetgeving worden uitgebreid behandeld in de hieropvolgende paragrafen.
Hoe verloopt het proces van pandrecht vestigen op aandelen?
Het proces van pandrecht vestigen op aandelen, wanneer je deze inzet als
aandelen als onderpand voor hypotheek, volgt een specifieke juridische procedure. Allereerst is het opstellen en ondertekenen van een
notariële akte van pandrecht een vereiste, met name voor aandelen in een Besloten Vennootschap (BV). Deze akte dient als het officiële bewijs dat de bank een recht van pand op jouw aandelenportefeuille verkrijgt, wat extra zekerheid biedt voor de verstrekte hypotheeklening. Een volgende cruciale stap is de
vermelding van dit pandrecht in het aandeelhoudersregister van de betreffende vennootschap. Deze registratie is essentieel voor de rechtsgeldigheid en zorgt ervoor dat het pandrecht kenbaar is voor derden, wat de positie van de bank als pandhouder aanzienlijk versterkt. Dit waarborgt dat, mocht je onverhoopt niet aan je hypotheekverplichtingen kunnen voldoen, de bank haar recht van pand op de aandelen kan uitoefenen.
Welke fiscale gevolgen heeft het gebruik van aandelen als onderpand?
Het gebruik van
aandelen als onderpand voor hypotheek heeft vooral fiscale gevolgen voor de inkomstenbelasting in Box 3 (sparen en beleggen). Hoewel de aandelen dienen als zekerheid, blijven ze in jouw bezit, en de Belastingdienst ziet ze als onderdeel van je vermogen. Dit betekent dat je de waarde van deze beleggingen jaarlijks moet opgeven bij je aangifte inkomstenbelasting. Er geldt een heffingsvrij vermogen, dat voor 2025 is vastgesteld op €57.684 voor alleenstaanden en €115.368 voor fiscale partners. Boven deze drempel betaal je belasting over een fictief rendement. Daarnaast zijn eventuele dividenden uit deze aandelen belastbaar, en mochten de aandelen bij overlijden in de erfenis vallen, dan wordt over 100% van de waarde erfbelasting afgerekend, met name bij huwelijkse voorwaarden zonder finaal verrekenbeding. Gezien de persoonlijke aard van fiscale behandeling is het altijd verstandig om je goed te informeren over de fiscale, juridische en andere plaatselijke regels en beperkingen, en een eigen adviseur of de Belastingdienst te raadplegen voor advies op maat.
Welke regelgeving is relevant voor aandelen als onderpand bij hypotheken?
Voor
aandelen als onderpand voor hypotheek is het
Burgerlijk Wetboek (BW) de voornaamste bron van regelgeving in Nederland. De wet maakt onderscheid in de vestiging van een pandrecht op aandelen. Naast het eerdergenoemde openbare pandrecht, dat voor aandelen in een BV vaak een notariële akte en vermelding in het aandeelhoudersregister vereist, is er ook een
stil pandrecht mogelijk. Dit laatste is specifiek geregeld in
artikel 3:239 BW en kan met een onderhandse akte tot stand komen, mits er sprake is van een geldige titel en bevoegdheid van de pandgever. Cruciaal is dat het pandrecht de bank het
recht geeft om de aandelen te verkopen bij wanbetaling, wat een kernaspect vormt van de geboden zekerheid. Daarnaast bepalen wetten zoals
artikel 2:86c BW de vereisten voor de levering en overdraagbaarheid van aandelen, met name in beursgenoteerde vennootschappen, wat direct de geschiktheid als onderpand beïnvloedt. Ten slotte kunnen interne afspraken, vastgelegd in een
aandeelhoudersovereenkomst, invloed hebben op de waardebepaling en de verhandelbaarheid van de aandelen, en daarmee op de toepasbaarheid als onderpand.
Welke alternatieve financieringsmogelijkheden zijn er met aandelen als onderpand?
Naast het traditionele Lombardkrediet dat door banken wordt aangeboden, zijn er verschillende
alternatieve financieringsmogelijkheden met aandelen als onderpand, met name buiten de gebaande paden van bancaire instellingen. Deze alternatieven, vaak aangeduid als non-bancaire financiering, vullen een gat in de markt omdat traditionele banken vaak alleen kandidaten met een laag risico goedkeuren en strenge voorwaarden stellen, inclusief een ‘haircut’ op de waarde van aandelen.
Voorbeelden hiervan zijn particuliere geldverstrekkers, familiefondsen en crowdfunding platformen, die flexibelere voorwaarden kunnen bieden en soms bereid zijn een groter gedeelte van de investering te financieren. Bij deze alternatieve financiers kan een beleggingsportefeuille, inclusief aandelen, fungeren als een deel van het onderpand, vergelijkbaar met de vestiging van een pandrecht op aandelen. Dit biedt nieuwe wegen voor financiering wanneer een reguliere banklening niet haalbaar is, bijvoorbeeld door de aard van de belegging of specifieke financiële omstandigheden.
Veelgestelde vragen over aandelen als onderpand voor hypotheek
ASR hypotheek en het gebruik van aandelen als onderpand
Bij
ASR, een belangrijke speler op de Nederlandse hypotheekmarkt, behoort het gebruik van
aandelen als onderpand voor hypotheek niet tot de standaardproducten die zij actief aanbieden. Hoewel ASR diverse hypotheekoplossingen verstrekt, zoals de DigiThuis Hypotheek en de WelThuis Hypotheek, en streeft naar maatwerk dat past bij de financiële situatie van de klant, focussen hun onderpandvereisten primair op de woning zelf. Dit ligt in lijn met de algemene benadering van veel traditionele banken, die de inherente volatiliteit van de aandelenmarkt als een te groot risico zien voor het primaire onderpand van een hypotheek. Zij prefereren de relatieve stabiliteit van onroerend goed en digitale aanvraagprocessen voor hun standaardproducten. Klanten met een beleggingsportefeuille die overwegen deze in te zetten, doen er daarom goed aan om, gezien ASR’s missie om oplossingen te bieden die passen bij de wensen van de klant, altijd persoonlijk advies in te winnen om hun specifieke situatie en de mogelijkheden te bespreken.
Hypotheek berekenen met aandelen als onderpand: wat moet ik weten?
Het berekenen van een hypotheek met
aandelen als onderpand houdt in dat de bank zowel je inkomen als de reële waarde van je beleggingsportefeuille meeweegt. Om je maximale hypotheek te bepalen, wordt eerst gekeken naar je inkomen en financiële verplichtingen, aangezien dit de basis blijft voor de maandlasten. Vervolgens wordt de
geaccepteerde waarde van je aandelen vastgesteld door de bank, waarbij een ‘haircut’ wordt toegepast – vaak wordt slechts een deel van de actuele marktwaarde (bijvoorbeeld 60% voor aandelen, oplopend tot 80% voor breder gediversifieerde portefeuilles) meegerekend als onderpand. Deze geaccepteerde waarde kan fungeren als aanvullende zekerheid om een hogere leensom mogelijk te maken, of als primair onderpand bij een Lombardkrediet. Zo’n berekening vraagt om specialistisch maatwerk omdat de inherente volatiliteit van aandelen extra risico’s met zich meebrengt voor de geldverstrekker. Je kunt je hypotheekmogelijkheden grofweg
online berekenen, maar voor een nauwkeurige inschatting met aandelen is persoonlijk advies onmisbaar.
Wat je verder moet weten bij deze berekening, is dat de
maximale hypotheek wordt beïnvloed door de hypotheekrente en ook door wijzigingen in wetgeving, zoals de plannen van het kabinet om de studieschuld reeds vanaf 2024 anders mee te tellen bij het bepalen van de maximale hypotheek. De aard van je aandelenportefeuille is eveneens van belang: liquide, vrij verhandelbare aandelen met een goede spreiding wegen zwaarder dan geconcentreerde of minder verhandelbare posities, zoals B.V.-aandelen. Bovendien kunnen de extra kosten, zoals notariskosten voor het pandrecht, afsluitprovisies en een mogelijke renteopslag op je hypotheekrente, de totale maandlast beïnvloeden en moeten deze nauwkeurig worden meegenomen in je financiële planning. Tot slot verlengt de complexe beoordeling van de aandelen en de vereiste notariële akte de doorlooptijd van het aanvraagproces, wat van invloed kan zijn op je planning voor een woningaanbod.
Invloed van energielabel op hypotheek bij gebruik van aandelen als onderpand
De invloed van het energielabel van je woning op je hypotheek blijft ook gelden wanneer je
aandelen als onderpand voor hypotheek gebruikt. Vanaf 2024 hangen de hypotheekmogelijkheden in Nederland sterk af van het energielabel van de woning. Een woning met een goed energielabel, zoals A of B, kan zorgen voor een extra leenbedrag op de hypotheek, tot wel
€50.000 voor de meest energiezuinige woningen (A++++ met garantie). Dit betekent dat een energiezuinige woning de directe leencapaciteit voor de aankoop van het huis zelf vergroot, waardoor de noodzaak om je
aandelen als onderpand in te zetten voor aanvullende financiering mogelijk afneemt. Daarnaast kan een beter energielabel leiden tot een gunstiger rentepercentage op je hypotheek, wat de totale maandlasten verlaagt. Omgekeerd kun je voor woningen met een slechter energielabel (E, F of G) in 2025 tot
€20.000 extra lenen specifiek voor verduurzamingsmaatregelen, waarbij de invloed op de leencapaciteit ongewijzigd blijft. Het is dus verstandig om altijd het
energielabel van de woning te overwegen, ongeacht of je beleggingen als onderpand aanbiedt.
Hoe HomeFinance.nl u helpt bij hypotheken met aandelen als onderpand
HomeFinance.nl begeleidt u deskundig bij
hypotheken met aandelen als onderpand. Als ervaren hypotheekadviseur helpen wij u om de complexe materie te doorgronden door de diverse mogelijkheden te
berekenen en vergelijken. We bieden u
persoonlijk financieel advies om de specifieke voorwaarden van geldverstrekkers te begrijpen, inclusief de ‘haircut’ op uw aandelen en de noodzaak voor extra zekerheden bij waardedalingen. Zo krijgt u helder inzicht in de financiële impact, de juridische en fiscale aspecten, en kunt u een weloverwogen beslissing nemen die past bij uw unieke situatie.
