Waakhond waarschuwt voor crypto-euforie
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) luidt de noodklok over de cryptomarkt. Volgens AFM-voorzitter Laura van Geest is de situatie “fragiel” en geeft de schijnbare rust een vertekend beeld – “onder de oppervlakte broeit het”, aldus Van Geest. De financiële waakhond ziet dat zowel professionele als particuliere beleggers onverantwoorde risico’s nemen in hun jacht op rendement. Vooral cryptovaluta vertonen volgens de AFM kenmerken van overwaardering die kunnen uitmonden in een zeepbel. “We maken ons echt zorgen,” stelt Van Geest, die nadrukkelijk waarschuwt voor een mogelijke implosie van de huidige crypto-euforie.
Crypto wordt door de AFM genoemd als een bijzonder kwetsbare sector. Waar aandelenmarkten en zelfs de huizenmarkt tekenen van oververhitting vertonen, springt de cryptomarkt er negatief uit. De onderlinge verwevenheid van cryptobedrijven betekent dat problemen bij één partij snel kunnen overslaan naar de rest van de markt – en mogelijk zelfs naar de traditionele financiële sector. Daarbij merkt de AFM op dat een groeiend leger van nieuwe beleggers met beperkte kennis massaal de cryptohype in duikt, vaak aangemoedigd door rooskleurige verhalen op sociale media. Die cocktail van factoren maakt de toezichthouder zenuwachtig: de fundamenten onder de torenhoge koersen zijn wankel.
Koersen naar recordhoogte
De waarschuwing komt op een moment dat cryptokoersen record na record breken. Bitcoin tikte onlangs zelfs de $125.000 aan , een ongekend hoog niveau , voordat een lichte terugval inzette. Sinds begin dit jaar is de waarde van Bitcoin met tientallen procenten gestegen. Ook veel andere cryptomunten zitten in een ware rally: Ethereum, XRP, Solana en talloze kleinere coins schoten omhoog in waarde. Dagelijks verschijnen berichten over nieuwe “all time highs” en snelle verdubbelingen van investeringen. Deze explosieve prijsstijgingen hebben een gevoel van onoverwinnelijkheid gecreëerd onder beleggers: de crypto-koorts is terug van weggeweest.
Het optimisme wordt verder aangewakkerd door macro-economische factoren. Zorgen over inflatie, een zwakkere dollar en zelfs politieke onzekerheid (zoals een mogelijke Amerikaanse shutdown) drijven investeerders in de armen van crypto als zogenaamd “veilig” alternatief. Zelfs institutionele partijen, van hedgefondsen tot pensioenfondsen, zijn actiever op de cryptomarkt dan ooit. Hun instap heeft de legitimiteit én de vraag vergroot, wat de prijzen nog harder opstuwt. Voor veel particuliere beleggers lijkt het een no-brainer: iedereen stapt in, de koers gaat toch alleen maar omhoog. Maar juist dat blinde vertrouwen is waar de AFM voor waarschuwt.
Hype-aanjagers: memecoins, ETF’s en TikTok
Wat zit er achter deze nieuwe cryptomanie? Een aantal opvallende trends jaagt de hype aan:
- Memecoin-mania: Grappige cryptomunten zonder serieuze use case, vaak vernoemd naar internetmemes of beroemdheden, schieten duizenden procenten in waarde omhoog. Denk aan Dogecoin en zijn klonen: puur gebaseerd op hype en “fear of missing out” rennen beleggers erin, hopend op snel gewin. Recent voorspelde een bekende analist dat een nieuwe “Elon Musk” memecoin wel 2700% kan stijgen. Dergelijke absurde winsten in korte tijd trekken een golf aan speculanten aan.
- ETF-euforie: De komst van cryptocurrency-ETF’s zorgt voor een gevoel dat crypto ‘mainstream’ wordt. Nu grote financiële spelers en beursfondsen Bitcoin- en zelfs ETF-producten op crypto lanceren, vrezen beleggers dat ze de boot missen als ze niet instappen. Zo is er onlangs groen licht gegeven voor de allereerste ETF’s op crypto’s als Bitcoin en XRP. Die ontwikkelingen geven een extra boost aan het vertrouwen, en dus aan de koersen, maar voeden ook de bubbelvorming.
- Influencers & TikTok-hype: Op sociale media wemelt het van de zelfbenoemde “crypto-goeroes” die snel rijk worden beloven. Op TikTok, YouTube en X (Twitter) delen influencers en finfluencers tips over de “volgende 100x coin” of pronken ze met hun winsten. Vooral jonge, onervaren beleggers laten zich hierdoor meeslepen. Viral challenges en hashtags zoals #CryptoWins zorgen ervoor dat zelfs tieners zonder financiële kennis in risicovolle tokens stappen. Deze online hype-machine wakkert de FOMO aan en drijft steeds meer nieuwkomers de cryptomarkt in.
Nieuwkomers spelen met vuur
De huidige cryptogekte trekt een nieuwe golf van beleggers aan die tijdens eerdere rally’s nog aan de zijlijn stonden. Taxichauffeurs, studenten, grootouders, iedereen lijkt iemand te kennen die “rijk is geworden met crypto” en wil nu zelf ook een graantje meepikken. Door de continue stroom succesverhalen voelt het alsof je dom zou zijn om niét in te stappen. Deze nieuwkomers openen in recordtempo accounts bij crypto-apps, pompen spaargeld of zelfs geleend geld in Bitcoin en altcoins, en dromen van overnight rijkdom.
Deskundigen maken zich zorgen dat juist deze groep het meest kwetsbaar is bij een omslag. Veel beginners hebben weinig besef van de extreme volatiliteit en de risico’s. Ze zijn gevoelig voor geruchten en paniek op sociale media. Als de koersen ook maar een beetje dalen, kan de stemming ineens omslaan van euforie naar blinde paniek. Tijdens eerdere crashes is gebleken dat nieuwkomers vaak als eersten in paniek verkopen en met grote verliezen tot gevolg. Met de AFM-waarschuwing hoopt de toezichthouder deze groep te doordringen van het besef: wie in crypto investeert, moet bereid zijn alles kwijt te raken.
De les van vorige cryptocrashes
Dit is niet de eerste keer dat de cryptomarkt zindert van de euforie. Eerdere pieken zijn telkens gevolgd door diepe dalen. Zo herinneren ervaren beleggers zich de hype van 2017: Bitcoin steeg toen ongekend snel richting $20.000, met een wildgroei aan nieuwe “altcoins” en ICO’s die uit de grond schoten. Begin 2018 spatte die zeepbel abrupt uiteen en verloren veel munten 80-90% van hun waarde binnen enkele maanden. Veel late instappers bleven achter met lege handen en zware teleurstellingen.
Een paar jaar later gebeurde iets soortgelijks: in 2021 kende crypto wederom een boom, meme-munten als Dogecoin schoten naar ongekende hoogtes en NFTs waren het gesprek van de dag. Maar in 2022 kwam de crypto winter: grote platforms gingen failliet (denk aan het FTX-schandaal), een belangrijke “stablecoin” stortte in en de koersen donderden omlaag. Weer bleek: wat als een onverslaanbare rally voelde, kan in korte tijd omslaan naar een crash. Die geschiedenisles hangt nu als een schaduw boven de huidige markt.
Toch zien we tijdens iedere bubbel een terugkerend patroon: mensen roepen “dit keer is alles anders” en negeren waarschuwingssignalen. Tot het te laat is. De AFM herinnert beleggers eraan dat bomen niet tot in de hemel groeien. Extreme stijgingen zonder duidelijke fundamenten eindigen meestal in een harde terugval. Wie dat niet wil geloven, hoeft maar naar de grafieken van voorgaande jaren te kijken om te beseffen hoe grillig de cyclus van crypto is.
Barst de cryptobubbel?
Loert er nu opnieuw een cryptocrash om de hoek? Zeker is dat natuurlijk niet te voorspellen want de cryptomarkt blijft onvoorspelbaar. Maar de signalen van oververhitting zijn overduidelijk aanwezig en de AFM neemt geen blad voor de mond in haar waarschuwing. De toezichthouder pleit voor waakzaamheid: beleg alleen met geld dat je kunt missen, laat je niet verblinden door gouden bergen op TikTok, en besef dat elke hype eindig is. Uiteindelijk zal de markt bepalen of deze rally doorzet of als een kaartenhuis ineenstort.
Eén ding is zeker: de oproep van de AFM komt op het juiste moment. Of de bubbel nu barst of niet, een realiteitscheck kan geen kwaad. Nu de cryptomarkt op kookpunt is, doet elke belegger er goed aan zich af te vragen: ben ik voorbereid op een mogelijk einde van de rit? Het antwoord op die vraag kan het verschil betekenen tussen tijdig winst nemen of achterblijven met gebakken peren als de muziek stopt.
