BKR: betalingsachterstanden, studieschulden en meer

Vandaag presenteert het Bureau Krediet Registratie (BKR) haar maatschappelijke jaarverslag over 2018. In dit verslag gaan ze in op de ontwikkelingen in het afgelopen jaar op de vier strategische pijlers van het BKR.

Strategische pijlers van het BKR

De pijlers waar het BKR haar activiteiten in onderverdeelt zijn:

• Verantwoorde kredietverstrekking
• Problematische schulden
• Fraude in het financiële verkeer
• Identiteitsverificatie

Verantwoorde kredietverstrekking

Het grote publiek kent het BKR vooral van het Centraal Krediet Informatiesysteem - het CKI. Dit is de beroemde registratie van verstrekte kredieten, waarmee kredietverstrekkers kunnen nagaan of het verstrekken van een lening wel verantwoord is. Alle aantallen in het CKI namen in 2018 toe ten opzichte van 2017: zowel het aantal geregistreerde personen (bijna 11 miljoen eind 2018)als het totaal aantal kredieten.

Afname aantal mensen met achterstanden

In het CKI staat ook geregistreerd op welke kredieten er betalingsachterstanden zijn (geweest) - de beruchte A-coderingen. Het aantal mensen met betalingsachterstanden nam af in 2018, zowel in aantal (van 690.000 naar 670.000) als in percentage ten opzichte van het aantal geregistreerde personen (6,6% naar 6,2%). Ten opzichte van het aantal geregistreerde personen zitten relatief de meeste mensen met betalingsproblemen in de leeftijdscategorie 31 tot 40 jaar.

Ook bij de achterstanden op hypotheken, die apart worden geregistreerd, is een flinke afname te zien: van 88.000 in 2017 naar 77.000 in 2018.

Problematische schulden (Vindplaats van Schulden - VPS)

BKR doet meer dan alleen de kredietregistratie en het bijhouden van A-coderingen. Ze hebben ook de Vindplaats van Schulden (VPS) opgericht: een systeem voor gemeenten om problematische schulden vroegtijdig op te sporen. In dat systeem is informatie te vinden over achterstanden op ziektekostenverzekeringen, huur, elektriciteit, water en gas. Door deze gegevens met elkaar te combineren is het voor gemeenten beter mogelijk om problematische schulden te signaleren en de betrokkenen hulp te bieden. Mensen wachten vaak te lang met het vragen om hulp bij schulden, waardoor de totale schuldenlast dan al enorm is opgelopen. Uit het jaarverslag blijkt dat steeds meer gemeenten zich aansluiten bij de Vindplaats van Schulden.

Studieschulden opnemen in registratie

BKR maakt zich zorgen over de problematiek rond studieschulden. Deze schulden worden vaak verzwegen bij het aangaan van financiële verplichtingen, waardoor het risico van overkreditering bij (oud-)studenten op de loer ligt. De organisatie pleit dan ook stellig voor het opnemen van lopende studieschulden in het CKI, in het belang van de consument.

Veel achterstanden bij goederenkredieten

Goederenkredieten - dat gaat om koop op afbetaling - baren het BKR ook zorgen. Maar liefst 34% van deze kredieten stond in mei 2017 met een betalingsachterstand geregistreerd.

Fraude in het financiële verkeer

In de derde pijler houdt BKR zich bezig met fraude in het financiële verkeer. Daarvoor hebben ze de fraudedatabases EVA en SFH en bieden ze financieel dienstverleners faciliteiten op het gebied van KYC (Know Your Customer). Zo helpt het BKR de financiële sector bij het voldoen aan de zorgplicht.

Wat is EVA?

EVA is de Externe VerwijzingsApplicatie: het gezamenlijke fraudepreventiesysteem van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en de Vereniging van FInancieringsondernemingen Nederland (VFN). De frauderegisters van banken en andere kredietverstrekkers worden daarin aan elkaar verbonden.

Wat is SFH?

SFH is het fraude-preventiesysteem van de Stichting Fraudebestrijding Hypotheken. Hierin staan alle personen en bedrijven die betrokken zijn geweest bij hypotheekfraude, zodat deze niet ongestoord bij andere hypotheekverstrekkers door kunnen gaan met hun frauduleuze praktijken.

Identiteitsverificatie: voorkomen van identiteitsfraude

Identitieitsfraude is een hot topic - het aantal slachtoffers neemt sterk toe. Via het Verificatie Informatie Systeem (VIS) van het BKR kunnen organisaties identiteitsdocumenten checken op echtheid en geldigheid. Een gestolen paspoort wordt hierin geregistreerd, zodat het niet misbruikt kan worden bij organisaties die VIS raadplegen.

AVG, belangenafweging en BSN

Het jaarverslag wordt afgesloten met diverse onderwerpen rondom wet- en regelgeving. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) heeft ervoor gezorgd dat er in 2018 een mogelijkheid is geintroduceerd voor gratis inzag in BKR gegevens. Deze werkwijze is geëvalueerd en 'zal in 2019 leiden tot een toegankelijke inzage voor de consument'.

Voor het aanpassen van een BKR-registratie moet een consument aankloppen bij de geldverstrekker - BKR kan geen wijzigingen aanbrengen. Hierover was veel onduidelijkheid, daarom heeft BKR in 2018 een 'Handreiking belangenafweging' gepubliceerd, zodat geldverstrekkers beter weten hoe met dit soort verzoeken om te gaan.

Tot slot het gebruik van het burgerservicenummer (BSN) door BKR. Dat mag nu nog niet, maar BKR is van mening dat ze dit voor het goed uitvoeren van haar taken wel nodig heeft. Daarom roept ze de overheid op om een regeling te maken waarmee dit mogelijk wordt.