DNB waarschuwt voor hoge schulden
Stijgende rente kan problemen veroorzaken
De president van De Nederlandsche Bank (DNB) - Klaas Knot - lichtte gisteren in de Tweede Kamer de het nieuwste Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) toe. De centrale bank waarschuwt daarin voor te hoge schulden: de rente kan ook weer omhoog gaan.
Geld lenen extreem goedkoop
Geld lenen is op dit moment heel goedkoop door de extreem lage rente. Dat maakt het makkelijk voor zowel consumenten als bedrijven om grote leningen af te sluiten, waarvan de lasten goed te dragen zijn. Lasten die bestaan uit aflossing van het geleende bedrag plus rente.
Factoren die rente laag houden kunnen veranderen
Knot geeft daarom aan dat overheden, bedrijven en consumenten er rekening mee moeten houden dat de rente weer kan oplopen. De factoren die de rente nu laag houden kunnen veranderen. Hij noemt daarbij de vergrijzing, de lage inflatie en het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) als veroorzakers van de lage rentestand.
Vergrijzing niet permanent
De vergrijzing van de Nederlandse bevolking heeft gevolgen voor de rentestand. Er wordt veel gespaard en opgepot in pensioenen. Dat leidt tot een groot aanbod van geld en drukt daarmee de prijs van het lenen van geld - de rente.
Inflatie gaat weer omhoog
Ook de lage inflatie van de afgelopen tijd is niet per se blijvend. Er zijn al tekenen dat de inflatie weer gaat oplopen. Er is een verband tussen rente en inflatie - een hogere inflatie zal dan ook zorgen voor een hoger renteniveau.
ECB noodsteun houdt ergens op
Ook het beleid van de ECB heeft een grote invloed op de rente. De centrale bank van Europa houdt de rente laag door monetaire noodsteun: er worden doorlopend staatsobligaties opgekocht - obligaties die overheden uitgeven om hun coronasteun te financieren.
De discrepantie tussen de florissante economische vooruitzichten aan de ene kant en het in de lucht houden van noodaankoopprogramma wordt steeds schrijnender. Dat is wel een reden om op een bepaald moment weer weg te gaan bewegen van onze noodinstrumenten naar onze reguliere instrumenten van monetaire steun.
Hogere rente kan problemen geven
Mensen en organisaties met hoge schulden kunnen in de problemen komen als de rente stijgt. Zolang de leningen een vaste rente - bijvoorbeeld een persoonlijke lening - hebben is er weinig aan de hand, blijven de lasten stabiel. Variabele rentes - zoals bij een doorlopend krediet - kunnen echter wel voor problemen zorgen: de leninglasten gaan dan snel omhoog.